Գործնական քերականություն

1. Տրված բառերից նոր բառեր կազմի՛ր —ական կամ —ային ածանցներով:

Օրինակ՝

մանուկ — մանկական

Լեռն-լեռնական, լեռնային

քաղաք-քաղաքային, քաղաքական

անձրև- անձրևային

բարեկամ-բարեկամային, բարեկամական

շուն-շնային

անձ(ն)-անձնային, անձնական

զինվոր-զինվորական, զինվորային

ցամաք-ցամաքային

ծնունդ- ծննդային

տուն-տնային, տնական

անապատ-անապատային, անապատական

դև-դևային, դևվական

դյուցազն-դյուցազնական, դյուցազնային

աղաչ(ել)-աղաչական

հրեշտակ-հրեշտակային

ստրուկ-ստրկական

պետ-պետական

տոհմ-տոհմական, տոհմային

հանրապետ(ություն)-հանրապետական

խորհուրդ-խորհրդական, խորհրդային

2. Փակագծերում տրված բառերից մեկն ընտրի՛ր ու պահանջվող ձևով գրի՛ր հարցում արտահայտող բառի փոխարեն:

Զարդասեղանին ինչե՞ր էին դրված: (Սանր, սանրել)

Թե մազերը ի՞նչ աներ ու լվացվեր, սանրեր կտեսնեիք, որ սիրուն երեխա է: (Սանր, սանրել)

Նվերը մի գեղեցիկ սանր էր: (Սանր, սանրել)

Նա մի շատ բարի կախարդ էր: (Կախարդել, կախարդ)

Եթե իրոք կախարդեր, մուկ կդառնայիր: (Կախարդել, կախարդ)

Եկողն ամենաչար կախարդն էր: (Կախարդել, կախարդ)

Հավաքվեցին չար ու բարի կախարդներով: (Կախարդել, կախարդ)

Պատին մի աղջկա նկար էր կախված: (Նկարել, նկար)

Սիրով որ նկարեր, նկարը սիրուն կստացվեր: (Նկարել, նկար)

3. Տրված բառերից նոր բառեր կազմի՛ր -ոց (-նոց, -անոց) ածանցով:

ա) Ծաղիկ – ծաղկանոց

հյուր – հյուրանոց

ավազակ – ավազականոց

մեղու- մեղվանոց

բ) Գոգ, ձեռ, մատ:

զ) Կապել, խարտել, սփռել:

դ) Դրամ, կիլոգրամ, մետր:

ե) Խշշալ, մռնչալ, զռռալ, ոռնալ:

5.Տրված բառազույգերի բաղադրիչները տեղափոխելով՝ ստացի՛ր նոր բարդ բառեր: Տրված և ստացված բառերն արմատների միջոցով բացատրի՛ր:

Օրինակ՝

ամփոփաթերթ, ծաղկագիր — ամփոփագիր, ծաղկաթերթ:

Ծովասուն, ձեռնամարտ:

Բևեռախույզ, երկրամերձ:

Ձկնակեր, մարդավաճառ:

Ինքնասուգում

1.Ֆիզիկական երեւույթների տարատեսակներ են … :

ձայնային, մագնիսական

2. Քիմիական երեւույթներն անվանվում են նաեւ … :

քիմիակա ռաքցաներ

3.Բնության մեջ հաճախ տեղի են ունենում նաեւ երևույթներ , որոնց ընթացքում մի նյութը փոխարկվում է մեկ այլ նյութի: Այսպիսի երեւույթները կոչվում են … ։

4. Բերե՛ք քիմիական ռեակցիայի օրինակներ, որոնց դեպքում՝
ա) նյութի գույնի փոփոխություն է տեղի ունենում

շաքարավազը այրելուց

բ) լույս է անջատ­ վում

փայտը լուցկին այրելուց

գ) հոտ է տարածվում:

շաքարավազի հալելուց

5. Նայե՛ք նկարին եւ պատասխանե՛ք, թե ինչու է երկրորդ դեպքում կրա­ջուրն ավելի շուտ պղտորվում։

Որովհետև բ-ի ցելսիուսը 40-աստիճան է

6.Բերվածներից որո՞նք են միացման ռեակցիաներ.
ա) C + O2 =CO2 միացման

բ) H2 + S =H2S միացման

գ) CH4 = H2 + C քայքայման

 դ) FeS =Fe + S միացման

7.Ո՞ր ռեակցիան է ուղեկցվում է ջերմության եւ լույսի անջատումով:

8. Հիմնականում ի՞նչ նյութեր են առաջանում վառելանյութերի այրման ար­
դյունքում։

մոխիր

9.Ի՞նչ բանաձև է գրված Vմիջ= S/ t

10.Ի՞նչ է բնութագրում ուժը:Ի՞նչ տառով են նշանակում ուժը:

11.Մարմինների ձեւափոխության ( դեֆորմացիա) ի՞նչ տեսակներ կան:

12. Ի՞նչ բանաձև է գրված   A =F * S

13.Ջերմային ընդարձակման ժամանակ մարմնի զանգվածը՝ա) մեծանում է բ) փոքրանում է գ) չի փոխվում

14. Նյութի գազային վիճակից հեղուկ վիճակի անցումը կոչվում է՝ա) պնդացում բ) խտացում գ) հալում

15.Ի՞նչ է պատկերված .